De Sallandse Eettafel stond gisteren in het teken van de ramadan en de vasten die dit jaar samenvallen. In het Annahuis begon om klokslag 18.49 (zonsondergang) de maaltijd voor 70 tafelgasten, waarvan de meesten overdag gevast hadden. Martin vader Hooft was een van hen.
Door Martin van der Hooft
Een vriendin vroeg zich van de week af hoe ze de wereld in deze – vooral door rechts veelal xenofoob beleid bepaalde – tijden toch mooier kon maken. Vandaag was ik aanwezig bij de Sallandse Eettafel in Raalte. En daar zag ik met eigen ogen een prachtig voorbeeldantwoord op die vraag van haar. Mensen uit allerlei culturen en geloven zaten bij elkaar aan tafel. En daar waar ze de maaltijd in heel veel gevallen startten als vreemden, verdween die onbekendheid al heel snel. Op elke tafel zag je mensen zich aan elkaar voorstellen, handen werden geschud, oprechte interesse werd getoond in de tafelgenoten en tips over hoe je bepaalde gerechten moet eten werden uitgewisseld. Aan het eind van de maaltijd kenden we elkaar dus een stukje beter. En daarmee werd de wereld een – klein – stukje mooier.
De titel die hierboven staat komt letterlijk uit de speech die de Raalter burgemeester Rob Zuidema tijdens de Eettafel hield. Want – zo hield Zuidema de deelnemers voor – is het niet zo dat Salland juist bekend staat om de noaberschap. Hier zorgen we voor onze buren. Hier helpen we anderen voort, ook als ons dat zelf niets oplevert, hier letten we op die eenzame buurvrouw. Maar de burgermeester durfde ook de vraag te stellen tot aan welke deur die zo befaamde noaberschap dan geldt: de eerste deur, de tweede of de vijfde? En als achter die vijfde deur een onbekende woont? Geldt noaberschap dan nog steeds onvoorwaardelijk?
Dat is ’n interessante vraag natuurlijk. Want – zo zegt het spreekwoord immers – onbekend maakt onbemind. En noaberschap verlenen aan onbeminden? Dat gaat zelfs veel Sallanders te ver. Laat staan dat we in Nederland onbeminden/onbekenden zonder voorbehoud onze hulp bieden. Bijvoorbeeld als ze op de vlucht zijn uit hun eigen land. Of als ze een AZC willen gaan bewonen in een willekeurig dorp ergens in het land.
Het mooie is dat de oplossing dus heel simpel is. Als je het spreekwoord omdraait staat er namelijk ook dat als je maar bekend bent met elkaar, je elkaar dan ook veel makkelijker kunt ‘beminnen’ door ze bijvoorbeeld op te nemen in de kring waar je nog noaberschip aan verleent. Al is dat dus achter de vijfde of zelfs zesde deur.
En precies die simpele oplossing bleek ook vanavond dus te werken. Vreemden werden bekenden door ze simpel bij elkaar aan tafel te zetten en samen te laten eten. Gesprekken kwamen heel natuurlijk en naast eten en praten werd er veel gelachen. Daarmee bewezen de mensen achter de Sallandse Eettafel – Harrie Kiekebosch, Agnes Heethaar en Refik Kose – dat de wereld mooier maken dus ook kan door ‘iets kleins’ te doen.
Iets kleins zet ik daarbij tussen haakjes omdat naast de burgemeester het woord ook gevoerd werd door Richard Slaar, dominee van de Plaskerk, Marc Brinkhuis, diaken van de parochie Heilig Kruis en Ahmed Kaya namens Medine, de Raalter moskee. Brinkhuis: “katholieken kénnen de vastentijd nog wel, maar ze doen er niet veel meer aan.” Wat hem betreft is vasten ook dat je je zelf een computerspelletje of een glas wijn onthoudt. Kaya legde (het best kleine) verschil tussen Islam en de andere geloven uit. Een zelfde basis, maar een extra profeet: Mohamed. Slaar, als vertegenwoordiger van de protestanten die eigenlijk geen vasten-traditie hebben, benadrukte de enorm grote overeenkomsten: “We zijn allemaal broeders.” De Sallandse Eettafel bewees daarmee dus te staan voor een veel groter gevoel dat heel breed – universeel? – gedeeld wordt.
Terug naar de vraag van de vriendin, ik weet ook heel goed dat een voorbeeld als de Sallandse Eettafel niet direct voor wereldvrede zal zorgen. Maar misschien begint het hier wel mee. En in Salland zijn er ruim 75 mensen die in ieder geval al minder onbekend zijn met elkaar. En dus de volgende keer misschien ook net één deur verder hun noabers zullen opzoeken.
